Φθορίωση - The Art of Smile - Βεατρίκη Βλάχου
619
wp-singular,page-template,page-template-full_width,page-template-full_width-php,page,page-id-619,wp-theme-bridge,wp-child-theme-bridge-child,bridge-core-3.3.3,qi-blocks-1.4,qodef-gutenberg--no-touch,qodef-qi--no-touch,qi-addons-for-elementor-1.9.1,qode-optimizer-1.0.4,qode-page-transition-enabled,ajax_fade,page_not_loaded,,qode_grid_1300,footer_responsive_adv,qode-smooth-scroll-enabled,qode-child-theme-ver-1.0.0,qode-theme-ver-30.8.7.1,qode-theme-bridge,disabled_footer_top,qode_header_in_grid,wpb-js-composer js-comp-ver-8.4.1,vc_responsive,elementor-default,elementor-kit-258

Φθορίωση

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΘΟΡΙΟ

Το φθόριο είναι ιχνοστοιχείο (φυσικό μέταλλο) που υπάρχει διάχυτο στη φύση, στα πετρώματα, στο νερό και σε μικρές ποσότητες σε ορισμένες τροφές, όπως το τσάι και τα ψάρια. Απορροφάται στο σώμα μας μέσω της τροφής και του νερού. Το φθόριο επιδρά στον σχηματισμό των οστών και των δοντιών και βοηθάει στη σκλήρυνση του σμάλτου των δοντιών. Γι΄ αυτόν το λόγο προστίθεται στις οδοντόκρεμες, στο πόσιμο νερό ή στο οδοντιατρείο σε μορφή ζελέ ή βερνικιού, προκειμένου να ενισχυθεί η προστασία των δοντιών από την τερηδόνα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η πρόσβαση στο φθόριο για την προστασία της στοματικής υγείας είναι από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις για τη δημόσια υγεία γενικότερα.

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ 

Το σμάλτο (η αδαμαντίνη) των δοντιών είναι ο σκληρότερος ιστός τού σώματός μας. Τα κύρια συστατικά του είναι μεταλλικά άλατα (ασβέστιο και φώσφορος) των οποίων η ένωση δημιουργεί ένα δίχτυ κρυστάλλων, τον υδροξυαπατίτη. Ενώ θεωρείται ότι είναι μια ασπίδα αδιαπέραστη, στην πραγματικότητα είναι πορώδης και όταν έρχεται σε επαφή με αυξημένα οξέα του σάλιου χαλαρώνει η σύνδεση του ασβεστίου και του φωσφόρου και ακολουθεί η αφαλάτωση του σμάλτου (απασβεστίωση).

Το δίχτυ γίνεται πορώδες και ιδανικό μέρος δράσης των βακτηρίων, τα οποία δημιουργούν την τερηδόνα. Όταν το σάλιο περιέχει λιγότερα οξέα ακολουθεί η επαναλάτωση (επανασβεστίωση).
Αυτή η κυκλική διαδικασία επαναλαμβάνεται συνεχώς στο στόμα μας. Όταν όμως καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα σακχάρων ή δεν βουρτσίζουμε τα δόντια μετά από κάθε γεύμα, η ισορροπία κλίνει προς την πλευρά της απασβεστίωσης. Σ΄αυτήν τη διαδικασία όταν είναι παρών το φθόριο δημιουργεί φθοριοαπατίτη, η σύνθεση του οποίου είναι πιο σκληρή και έτσι αποτρέπεται η διάλυση των μεταλλικών αλάτων κατά την διάρκεια της αφαλάτωσης (απασβεστίωσης).

Το φθόριο έχει επίσης αντιμικροβιακή δράση (επιβραδύνει την μετατροπή των σακχάρων σε οξέα).

ΤΡΟΠΟΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗΣ ΦΘΟΡΙΟΥ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ

Ο πιο εύκολος τρόπος είναι η προσθήκη φθορίου στο πόσιμο νερό. Έρευνες απέδειξαν ότι με τον τρόπο αυτό μπορεί να προληφθεί η τερηδόνα κατά 60%. Ομως λόγω του ότι δεν μπορεί να εξασφαλιστεί η σωστή δόση, πλέον οι περισσότερες χώρες έχουν ανακαλέσει την χρήση φθορίου στο νερό. Στην Ελλάδα τόσο το κεντρικό όσο και τα περισσότερα περιφερειακά δίκτυα νερού περιέχουν αμελητέες ποσότητες φθορίου. Γι’ αυτόν το λόγο είναι απαραίτητο το φθόριο να προσλαμβάνεται και με άλλους τρόπους προκειμένου να βοηθήσει στην πρόληψη της τερηδόνας.

 

Τρόποι πρόσληψης φθορίου:

1) Χρήση φθοριωμένης οδοντόπαστας: Θεωρείται το σημαντικότερο μέσο πρόληψης της τερηδόνας, εφόσον αποτελεί το «όχημα» μεταφοράς του φθορίου στα δόντια επί καθημερινής βάσης, καθιστώντας τα σκληρότερα

2) Στοματικά διαλύματα: Χορηγούνται προληπτικά τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες με προδιάθεση στην ανάπτυξη της τερηδόνας. Συνήθως αντικαθιστούν τη χορήγηση των φθοριούχων ταμπλετών, μετά την ηλικία των 8 με 10 ετών. Είναι σημαντικό να μην γίνεται κατάποση του φθοριούχου διαλύματος, ώστε να μην εισχωρεί στο γαστρεντερικό σύστημα

3) Φθοριούχα δισκία: Χορηγούνται με συνταγή προληπτικά και καθημερινά στα παιδιά με προδιάθεση στην τερηδόνα

 

Στο ιατρείο μας χρησιμοποιούμε φθόριο υψηλής περιεκτικότητας σε μορφή ζελέ ή βερνικιού και το εφαρμόζουμε απευθείας πάνω σε καθαρά δόντια.
Στην περίπτωση του ζελέ χρησιμοποιούμε πλαστικά δισκάρια μιας χρήσης, τα οποία γεμίζει ο οδοντίατρος με ζελέ και τα τοποθετεί στην πάνω και την κάτω γνάθο για 2 έως 4 λεπτά.
Το βερνίκι εφαρμόζεται με πινέλο πάνω σε καθαρά δόντια και πάντα με τη χρήση στοματοδιαστολέα και αναρρόφησης. Η διαδικασία είναι ανώδυνη και προσφέρει προστασία από την τερηδόνα έως 60%. Μετά τη φθορίωση, ο ασθενής συνίσταται να μην βουρτσίσει τα δόντια του και να μην φάει, τουλάχιστον για δύο ώρες. Ανάλογα με το περιστατικό, η φθορίωση επαναλαμβάνεται 2 με 4 φορές το χρόνο.

 Υποψήφιοι για φθορίωση στο οδοντιατρείο

Γενικά:

Όλα τα παιδιά νηπιακής και προσχολικής ηλικίας, προκειμένου να δημιουργηθούν ανθεκτικά δόντια.

 

Ειδικά:
-Παιδιά και έφηβοι που είτε έχουν ενεργή τερηδόνα είτε ανήκουν σε ομάδα  υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη τερηδόνας
-Παιδιά και έφηβοι με λευκές κηλίδες στην επιφάνεια των δοντιών, οι οποίες αποτελούν ένδειξη απώλειας ασβεστίου
-Παιδιά και έφηβοι που φοράνε μασελάκια ή σιδεράκια, γνωρίζοντας ότι δημιουργούν ένα χαμηλό pΗ στο σάλιο, άρα αύξηση των οξέων και τάση απασβεστίωσης

-Ενήλικες με υπερευαισθησία στα δόντια

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΙΑ ΦΘΟΡΙΑΣΗ

Το φθόριο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό όταν χρησιμοποιείται σε σωστή δόση και μετά από υπόδειξη του οδοντιάτρου. Η αλόγιστη λήψη φθορίου μπορεί να προκαλέσει φθορίαση, μια πάθηση όπου τα μόνιμα δόντια αναπτύσσονται με λευκές, υποκίτρινες ή καφετιές κηλίδες. Παρατηρείται συνήθως σε παιδιά πριν την ηλικία των 8 ετών, που καταπίνουν καθημερινά και για μεγάλα χρονικά διαστήματα την οδοντόκρεμα ή κάνουν χρήση άλλων σκευασμάτων φθορίου σε περίπου διπλάσια από την επιτρεπόμενη δόση.

Στους ενήλικες η υπερβολική χρήση φθορίου έχει ως αποτέλεσμα να εμφανιστούν  αλλοιώσεις στα οστά (γίνονται πιο εύθραυστα) ενώ σε προχωρημένες καταστάσεις παρατηρείται δυσκολία στην κίνηση με παραμορφωμένα οστά καθώς και συχνά κατάγματα.

 

Η φθορίαση είναι και η μόνη επιστημονικά αποδεδειγμένη παρενέργεια από υπερκατανάλωση φθορίου. Οι υπόλοιπες παρενέργειες που έχουν παρατηρηθεί (όπως μειωμένο IQ) μπορούν να προκληθούν μόνο από πολύ μεγάλες ποσότητες φθορίου – 8 και πλέον φορές ψηλότερες δόσεις – κάτι που είναι εξωπραγματικό στην καθημερινότητα.

Προσπαθούν λοιπόν οι οδοντίατροι και οι παιδίατροι να βρουν μια φόρμουλα όπου το φθόριο να φέρει τα οφέλη του χωρίς να βλάπτει.

Η τοπική εφαρμογή του φθορίου στα δόντια από τον οδοντίατρο μία, δύο ή περισσότερές φορές το χρόνο, είναι ένας από τους πλέον ασφαλείς τρόπους λήψης φθορίου. Ο οδοντίατρος αφού ελέγξει τα δόντια και λάβει υπόψη τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, θα κρίνει εάν το παιδί χρειάζεται να κάνει φθορίωση και με ποιά συχνότητα.